کتاب ردیف میرزا حسینقلی آموزشی و تحلیلی

ردیف میرزا حسینقلی

رديف ميرزا حسين قلي در عين روان بودن وزيبايي، بسيار پخته و به دور از زوائد و قرينه سازيها و تکرارهاي بيهوده است، و در نوع خود بی نظير و نشان دهنده تسلط تکنيکی و محتوائی و مقام والاي هنری آقا حسين قلی است.

مجموعه حاضر از روي نوار تار استاد علي اکبر خان شهنازي نوشته شده است، از آنجا که شيوه نوازندگي ايشان از ويژگيهاي خاصي برخوردار است و با بهرگيري از تمام امکانات تکنيکي ساز به ريزه کاريهاي زيبائي آراسته است، سعي شده تمام مسائل در ارائه جمله بنديهاي رديف رعايت شود.

نگارنده رديف ميرزا حسين قلي را نزد داريوش پيرنياکان فرا گرفته و نت نويسي اين مجموعه را همان سالها (1373) انجام داده است و همزمان تمام گوشه ها را با دقت با اجراي تار استاد شهنازي مطابقت داده و به شيوه نت نويسي آموزشي و تحليلي رديف ميرزا عبدالله نوشته داريوش طلايي به رشته ي تحرير درآورد که تا کنون به علت مشغله هاي زياد فرصت چاپ آن فراهم نشد.تا اينکه هم اکنون چاپ و در دست علاقه مندان قرار گرفت.

مهمترين مسئله در اين نوع نگارش اشاره به نوع جمله بندي، نشان دادن رابطه جملات با هم است. اولين بار دکتر محمد تقي مسعوديه از اين روش براي پژوهش در موسيقي ايراني به منظور مطالعه و تحقيق از منظر موسيقي شناسي تطبيقي بهره جست. در اين مجموعه، به خصوص آنچه مورد توجه است تفکيک اصل از فرع با استفاده از علائم قراردادي است که رديف موسيقي ايراني را از نظر مفهومي، با توجه به اينکه چه مفاهيمي مورد نظر آموزش موسيقي است مورد بررسي قرار مي دهد.

بديهي است در صورت آشنايي با رديف موسيقي ايراني و درک نظم زماني و نظم فواصل صداها و درجات در هنگام فراگيري، سادگي و رواني اين شيوه در يادگيري از جهت تصويري، راهنما و هدايت کننده هنرجو به نحوه الگوهاي ساختاري و جمله بندي موسيقي مي باشد.

لازم به ذکر است در اين مجموعه به جاي علامتهاي (....- ريز)، (... – شلال) و (.. – دراب) از علامتهاي ()- ريز) ، ( '- تک ريز)، (J- دراب) و ( - شلال) استفاده شده است. که به نظر نگارنده اين نشانه گذاريها براي بيان مفاهيم موسيقي ايراني هم عمومي تر و هم رسا تر است.و بعضي از نشانه ها نيز با رديف مير زاعبدالله نوشته ي داريوش طلايي تفاوتهايي دارند که قبل از اجرا مطالعه ي صفحه نشانه ها ضروري مي باشد و همچنين از اشکال نت هاي دولاچنگ ، چنگ ، سياه و سفيد به عنوان نشانه ي ارزش زماني کوتاه، بلند، کشيده و طويل استفاده شده است. و نسبت هر يک از کششها با هم به طور کاملا آزاد انتخاب مي شوند. نوازندگان قبل از اجرا حتما بايد به نوارهاي استاد شهنازي گوش فرادهند.